Eίναι γνωστό ότι δεκάδες, αν όχι εκατοντάδες, είναι οι πατρινοί που στα χρόνια της κρίσης άλλαξαν ρότα στον επαγγελματικό βίο τους, βρίσκοντας στον τουρισμό μια ασφαλή διέξοδο βιοπορισμού των ίδιων και των οικογενειών τους. Ζουν αποκλειστικά από αυτό.

Δουλεύοντας κάθε χρόνο την τουριστική σεζόν, σε ξενοδοχεία, εστιατόρια και άλλες τουριστικές επιχειρήσεις, από τη Μύκονο και τη Σαντορίνη, μέχρι τη Ρόδο, Κρήτη και αλλού, όπως επίσης και στα νησιά του Ιονίου. Όμως ο κορωνοϊός άλλαξε φέτος άρδην τα σχέδιά τους.

Η πανδημία και υγειονομική κρίση είχε ως συνέπεια να έχουν ήδη αρχίσει να κλείνουν και αυτές οι πόρτες εναλλακτικής οδού εισοδήματος για στρατιές συμπολιτών που στερούνται μόνιμης εργασίας στην Πάτρα.

Ή να μένουν ανοιχτές για λιγότερους και με λιγότερα μεροκάματα.

Χαρακτηριστική η περίπτωση μπαρίστα ο οποίος εργάζεται σε ξενοδοχείο της Ζακύνθου κάθε χρόνο με 1.200 ευρώ και φέτος τον ειδοποίησαν ότι θα εργαστεί – αν θέλει – για δύο μήνες με 800 ευρώ!

Το σημερινό ρεπορτάζ της «Πολιτείας» αποτυπώνει την πραγματικότητα, αντλώντας πληροφορίες από άμεσα ενδιαφερόμενους εργαζόμενους ή πατρινούς οι οποίοι δραστηριοποιούνται στον νησιωτικό τουρισμό.

Η βασική διαπίστωση είναι ότι ήδη χάθηκε η μισή τουριστική σεζόν και μένει να δούμε πόσο ακόμα θα χαθεί και από το δεύτερο μισό της. Άπαντες όσοι μιλήσαμε, δεν έχουν χάσει την αισιοδοξία τους παρόλο που νιώθουν σαν να βαδίζουν σε ένα σκοτεινό μονοπάτι και μπορούν να εκτιμήσουν και να υπολογίσουν τι θα συμβεί μόνο για μία εβδομάδα μετά, μη γνωρίζοντας τι θα τους ξημερώσει εν μέσω καλοκαιριού.

Πληθώρα συμπολιτών που απασχολούνται ως σερβιτόροι, baristas ή chefs και άλλες ειδικότητες σε καταλύματα, είχαν ετοιμάσει βαλίτσες για να φύγουν από τις αρχές του Απριλίου, ορισμένοι και από τον Μάρτιο ακόμα.

Όμως ξέμειναν στην Πάτρα ελέω κορωνοϊού και ακόμα δεν γνωρίζουν την ημερομηνία αναχώρησής τους. Αλλά ακόμα κι αν αυτή η αναχώρηση θα υπάρξει λόγος για να γίνει… Γεγονός (για να αντιληφθούμε και τη σχετικότητα με όλους εμάς και την πόλη) είναι ότι το πρόβλημα δεν αφορά μόνο τους ίδιους αλλά και την τοπική οικονομία, καθώς τα εισοδήματά τους τα έφερναν πίσω για να τα καταναλώσουν εδώ.

Συνεπώς και αυτό το κομμάτι θα πρέπει να συμπεριληφθεί στις οικονομικές απώλειες του επόμενου φθινοπώρου και χειμώνα.

ΜΥΚΟΝΟΣ – ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΠΟΥΛΟΣ: Τρεις μήνες να δουλέψουμε, θα είμαστε τυχεροί

Ο Γιώργος Γραμματικόπουλος είναι πολυβραβευμένος chef και καταξιωμένος στην ελίτ των εστιατορίων και ξενοδοχείων πολλών αστέρων ανά την Ελλάδα.

Μόνιμος τόπος διαμονής του κάθε θερινή σεζόν, είναι η Μύκονος και το εστιατόριο του πεντάστερου ξενοδοχείου «Αρχιπέλαγος» στο Καλό Λιβάδι. Θα ήταν ήδη εκεί αλλά ο ιός τον κράτησε στην Πάτρα.

«Μίλησα χθες με την ιδιοκτήτρια και μου είπε ότι περιμένει ακόμα μια εβδομάδα για να δει τι γίνεται και να με ειδοποιήσει πότε θα ξεκινήσουμε», μας λέει ο ίδιος.

Συμπληρώνοντας ότι όλοι περιμένουν να ανοίξουν οι αεροπορικές εταιρείες, να ανακοινωθούν τα μέτρα που θα πρέπει να υπάρχουν στα ταξίδια και τις διακοπές – φιλοξενία τουριστών, να εκδηλωθεί έμπρακτα το ταξιδιωτικό ενδιαφέρον τουριστών και εφόσον γίνουν και οι κρατήσεις να ανάψει το πράσινο φως για το άνοιγμα. «Εφόσον δουλέψουμε έστω και τρεις μήνες φέτος, θα είμαστε και τυχεροί», δηλώνει ο κ. Γραμματικόπουλος.

ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ – ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΜΠΑΛΤΑΓΙΑΝ: «Η χρονιά χάθηκε ήδη κατά το ήμισυ»

Στο ίδιο μήκος κύματος και οι δηλώσεις στην «Πολιτεία» της Πηνελόπης Μπαλταγιάν, μάνατζερ επί σειρά ετών στο Porto Fino Suites της Σαντορίνης, που τώρα ετοιμαζόταν να αναλάβει τα καθήκοντά της με την ίδια ειδικότητα σε ένα καινούργιο ξενοδοχειακό συγκρότημα πολλών αστέρων.

«Θα ήμουν ήδη στο νησί από την 1^η Απριλίου αλλά ακόμα βρίσκομαι στην Πάτρα. Θα φύγω, αλλά δεν γνωρίζω ακριβώς το πότε. Ήδη η τουριστική χρονιά χάθηκε κατά το ήμισυ, και βλέπουμε…», δηλώνει η ίδια.

Επιβεβαιώνει μάλιστα την κάθε χρόνο παρουσία πολλών πατρινών οι οποίοι εργάζονται στο νησί. Και αναφέρει ότι: «Δεν ξέρω πόσοι από αυτούς θα δουλέψουν φέτος. Θα γίνουν μειώσεις στο προσωπικό, παντού. Θα είναι πολύ δύσκολη η φετινή χρονιά» επαληθεύοντάς μας το αθρόο ενδιαφέρον αρκετών συμπολιτών να βρουν επαγγελματική στέγη έστω και για μικρό χρονικό διάστημα. Πάνω όμως στην σαφώς πιο δύσκολη χρονική συγκυρία.

ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ: ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΥ – ΘΕΜΗΣ ΚΑΠΕΤΣΩΝΗΣ: Κανονικά, τώρα δεν θα είχα  χρόνο ούτε… ν’ αναπνεύσω

Η Χριστίνα Δημοπούλου ζει μόνιμα στη Σαντορίνη τα τελευταία 8 χρόνια, μαζί με τον σύζυγό της Θέμη Καπετσώνη. Έχοντας αναλάβει την ευθύνη του μάνατζμεντ στις εταιρείες Kristy Cave House, Oia και Antelmi Villa, που διαχειρίζονται πολυτελείς βίλλες διακοπών.

Μιλώντας μας για το τι θα μας έλεγε πέρυσι τέτοια εποχή, που δεν υπήρχε η περιπέτεια του κορωνοϊού, μας είπε: «Δεν θα σας μιλούσα καθόλου γιατί δεν θα προλάβαινα. Θα γινόταν ένας γενικός χαμός. Δυστυχώς τώρα είναι κλειστά», ενημερώνοντάς μας ότι όταν ξέσπασε η πανδημία αναγκάστηκε να αδειάσει ένα από τα σπίτια που ήταν «κλεισμένο» από οικογένεια τουριστών.

Το πρόβλημα της εύρεσης εργασίας για πολλούς πατρινούς το επιβεβαιώνει και η ίδια μιας και όλα αυτά τα χρόνια έχει βοηθήσει πληθώρα συντοπιτών να βρουν εργασία στον τομέα του τουρισμού στο νησί. «Θα είναι πολύ δύσκολα φέτος. Εμείς στη Σαντορίνη έχουμε 8 μήνες σεζόν. Και τώρα ζήτημα να δουλέψουμε τους δύο ή τους τρεις. Οπότε ακόμα κι αν βρει κάποιος πατρινός δουλειά στο νησί, δεν ξέρω αν τελικά θα τον συμφέρει με τα συνολικά έσοδα που θα αποκομίσει συνυπολογίζοντας και πόσα θα ξοδέψει παραμένοντας εδώ».

Όσο για το πότε θα ξεκινήσει η σεζόν και η ίδια βρίσκεται σε άγνοια. «Δεν ξέρουμε τι θα συμβεί. Βλέπουμε μέχρι και την επόμενη εβδομάδα, όχι παρά πέρα. Σαφώς υπάρχει ενδιαφέρον για τουρισμό, αλλά δεν ξέρουμε ακόμα το πότε και το πώς. Συνεπώς υπάρχει δισταγμός. Και για πόσο θα υπάρχει ηρεμία; Μήπως από Σεπτέμβριο έχουμε τα ίδια;», αναρωτιέται.

ΡΟΔΟΣ – ΘΑΝΑΣΗΣ ΓΚΑΝΑΣΟΥΛΗΣ: Κι όμως, δεν έχουν χαθεί όλα

Ο Θανάσης Γκανασούλης είναι ένας από τους πιο γνωστούς πατρινούς που εδώ και μερικά χρόνια ασχολήθηκαν με τον χώρο του τουρισμού στα νησιά, έχοντας ισχυρό εφόδιο την πολύχρονη και πετυχημένη διαδρομή του στον χώρο της εστίασης στην Πάτρα.

Χειμώνα στην πόλη, καλοκαίρια σε ξενοδοχεία στα νησιά. Εδώ και μερικά χρόνια διευθύνει το Artium Prestige, ένα από τα πολυτελή και δημοφιλή ξενοδοχειακά συγκροτήματα στο νησί της Ρόδου.

Ο ίδιος μας λέει: «Η κατάσταση είναι τελείως ρευστή. Τα πάντα είναι υπό αίρεση. Η εξίσωση στα μεγάλα ξενοδοχεία είναι απλή: Δεν υπάρχει έναρξη, χωρίς αεροπλάνα». Στο μυαλό του κυριαρχεί η ημερομηνία (1 Ιουλίου) που ο Έλληνας πρωθυπουργός ανέφερε, για την έναρξη των πτήσεων. Αυτή, όπως αναφέρει, θα είναι και η καλύτερη περίπτωση.

«Εγώ είμαι διευθυντής σε ένα ξενοδοχείο 350 δωματίων στη Ρόδο. Η εταιρεία μου είναι εύρωστη οικονομικά και θα λειτουργήσει τα ξενοδοχεία της για να στηρίξει το προσωπικό της και να διατηρήσει την αξιοπιστία της. Εταιρείες ευάλωτες οικονομικά, δεν πρόκειται να ανοίξουν», τονίζει.

Αλλά από την άλλη πλευρά, ο κ. Γκανασούλης δίνει και μια σαφή νότα αισιοδοξίας τολμώντας την πρόβλεψη ότι στο τέλος όλα θα πάνε καλά. Συγκεκριμένα επισημαίνει: «Θα διακινδυνεύσω μία πρόβλεψη: Από 15 Ιουλίου και μετά θα γίνει ‘μπουμ’ κρατήσεων και η σεζόν θα σωθεί. Τηρουμένων πάντα των αναλογιών. Σαφώς και θα υπάρξει ζημιά, αλλά δεν θα είναι ολική καταστροφή, όπως προβλέπουν οι ‘καταστροφολόγοι’. Τέλος, συστήνει προς άπαντες, θετική σκέψη και επικοινωνιακή διαχείριση, επιμένοντας ότι «ο τουρισμός θα ανακάμψει».

ΚΕΦΑΛΟΝΙΑ – ΙΘΑΚΗ: ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΜΑΡΑΣ: Κρίσιμο, να πετάξουν πάλι τ’ αεροπλάνα

Ο πατρινός επιχειρηματίας Χάρης Τσιμάρας έχει, ως γνωστόν, δημιουργήσει 6 σουίτες, 3 βίλλες στην Κεφαλονιά με το North Point Rooms και 30 πολυτελή δωμάτια στην Ιθάκη, με το «Περατζάδα», επενδύοντας επί χρόνια με επιτυχία, στην ανώτερη ποιότητα φιλοξενίας.

Εκτιμά ότι τα μισά μεγάλα ξενοδοχειακά συγκροτήματα της χώρας δεν θα ανοίξουν. Εξηγώντας ότι είναι πολύπλοκο το ζήτημα λειτουργίας τους σε αντίθεση με μικρότερες και πιο ευέλικτες επιχειρήσεις του κλάδου. Στην περίπτωση του ίδιου, όμως, ναι μεν διαθέτει ευέλικτες επιχειρήσεις, όμως η κορυφαία ποιότητα απαιτεί τεράστια επένδυση άρα και σωστό προγραμματισμό: «Τώρα είμαστε σε ένα σκοτεινό δωμάτιο και η κυβέρνηση πρέπει να μας βγάλει από αυτό. Αν δεν πετάξουν αεροπλάνα δεν μπορούμε να πούμε τίποτα.

Και πιστεύω ότι αυτό θα πρέπει να πράξει άμεσα η Κυβέρνηση. Να βοηθήσει – στηρίξει τον δικό μας αξιόπιστο αερομεταφορέα, την Aegean, ώστε να αρχίσει τα δρομολόγια με στοχευμένες πτήσεις, για να μεταφέρει κόσμο στην Ελλάδα». Και τονίζει: «Υπάρχουν πολλοί που θέλουν διακαώς να έρθουν στη χώρα μας, και γιατί την αγαπούν, αλλά και γιατί βοηθά σε αυτή την κατάσταση του ιού, το κλίμα μας.

Όμως δεν έχουν τρόπο όταν το αεροδρόμιο της Κεφαλονιάς, για παράδειγμα, παραμένει κλειστό. Και κανείς ξενοδόχος δεν μπορεί να κρέμεται από το τι θα κάνει ο Lufthansa ή όποια άλλη ξένη εταιρεία. Άρα πρέπει η Κυβέρνηση να βοηθήσει τη δική μας αεροπορική να φέρει κόσμο στη χώρα και να δουλέψει ο τουρισμός».

ΚΕΡΚΥΡΑ – ΑΝΔΡΕΑΣ ΓΑΓΚΑΣ: Ένα ντόμινο από ρευστά δεδομένα

Η «Πολιτεία» μίλησε και με τον διευθυντή μεγάλου ξενοδοχειακού συγκροτήματος στην Κέρκυρα Ανδρέα Γάγκα, ο οποίος διατηρεί στενούς δεσμούς με την Πάτρα και κάθε χρόνο φιλοξενεί δεκάδες συμπολίτες στο νησί των Φαιάκων.

Όπως μας λέει: «Τίποτα δεν ξέρουμε και τίποτα δεν μπορούμε να εκτιμήσουμε και να προβλέψουμε, αν δεν απογειωθούν τα αεροπλάνα για να αρχίσουν να έρχονται τουρίστες».

Συμπληρώνει ότι οι μισές κρατήσεις του Ιουλίου μεταφέρθηκαν χρονικά τον Αύγουστο και η αβεβαιότητα και άγνοια των ξενοδόχων για το πώς θα δουλέψουν, με ποια μέτρα και με πόσο κόσμο, έχει προκαλέσει ανασφάλεια και αδυναμία σχεδιασμού. «Όταν έχεις εστιατόρια για 500 άτομα ή ειδική σάλα για πρωινό και τώρα πρέπει να έχεις 100 άτομα μέσα αλλά κανείς δεν σε έχει ενημερώσει συγκεκριμένα, είναι δύσκολο να μπεις στη διαδικασία σχεδιασμού, συμφωνιών για προσλήψεις με εποχικό προσωπικό κ.λπ. Κι αν σου τύχει ένα κρούσμα, τι θα πρέπει να κάνεις;» αναφέρει ο ίδιος περιγράφοντας ένα σωρό αλυσιδωτές διαστάσεις που η μία επηρεάζει την άλλη.

Καταλήγοντας σε μία και μόνη εκτίμηση: Ότι «πολλές μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες που έχουν μεγαλύτερες απαιτήσεις λειτουργίας, τελικά δεν θα ανοίξουν καθόλου». Επίσης περιγράφει ως δραματική την κατάσταση εποχιακών εργαζομένων, και από την Πάτρα.

ΡΟΔΟΣ- ΗΛΙΑΣ ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΗΣ: Θα αξίζει τον κόπο;

Ο Ηλίας Μπακογιάννης είναι ένας ακόμη πατρινός chef με περγαμηνές από την εργασία του σε Αθήνα, Ελβετία και βόρεια Ευρώπη. Τα τελευταία χρόνια εργαζόταν στα ξενοδοχεία «Atlantica» στη Ρόδο.

«Θα ήμουν ήδη εκεί από πριν το Πάσχα. Αλλά με ειδοποίησαν να μην πάω ακόμα γιατί δεν ήξεραν αν θα ανοίξει το ξενοδοχείο. Δεν έχω καμία άλλη ενημέρωση, παρά μόνο από το τι συζητιέται στην πιάτσα και που συνηγορεί στο ότι τελικά δεν θα ανοίξει καθόλου η επιχείρηση φέτος.

Άρα και εγώ είμαι σε θολό τοπίο. Δεν ξέρω τι να κάνω». Και αναφέρει πρόσθετα, ότι υπάρχει και η διάσταση του να ανοίξει μια επιχείρηση σε νησί αλλά ο πατρινός που έχει συμφωνήσει εργασία να μην πάει, αφού δεν θα συμφέρει να δουλέψει μόνο για δύο – τρεις μήνες, με μειωμένα μεροκάματα και χάνοντας το δικαίωμα του επιδόματος ανεργίας.

ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ- ΜΑΚΗΣ ΣΟΛΩΜΟΣ: Ίσως, από τα μέσα Ιουλίου

Ο Μάκης Σολωμός, από την παλιά Αλάμπρα των Υψηλών Αλωνίων, ένας ακόμα πατρινός που λειτουργεί χρόνια τον «Αστερία» στην Κόκκινη Παραλία, στο Ακρωτήρι της Σαντορίνης, επισημαίνει στην «Πολιτεία» ότι η φετινή σεζόν είναι «σχεδόν κατεστραμμένη».

Εκπέμποντας όμως αισιοδοξία, εκτιμά ότι από μέσα Ιουλίου έως μέσα Οκτωβρίου όλοι περιμένουν ανάκαμψη, αν και διευκρινίζει ότι τα πάντα θα εξαρτηθούν από την πορεία του ιού στο εξωτερικό.

«Το θέμα είναι ότι δεν ξέρουμε ακόμα ποια ακριβώς μέτρα θα ακολουθήσουν. Όλα είναι στον αέρα, χωρίς να μπορούμε να κάνουμε σωστές προβλέψεις», καταλήγει.