Του Αχιλλέα Ροδίτη

Πέρα από την υγειονομική απειλή, ο κορωνοϊός μας βομβαρδίζει καθημερινά και με τους ορατούς κινδύνους για την οικονομία. Σε μια εποχή που οι Έλληνες μόλις είχαμε αρχίσει να ορθώνουμε ανάστημά παίρνοντας τις πρώτες ανάσες, μετά τα δεινά της δεκαετούς κρίσης των μνημονίων. Αναζητώντας κι εμείς να σκιαγραφήσουμε, κατ’ εκτίμηση, την περιβόητη «επόμενη μέρα» καταγράψαμε πολλά και ενδιαφέροντα σημεία στο πλαίσιο μιας αυθόρμητης, ανθρώπινης συζήτησης, μακριά από τύπους και στεγανά, με έναν από τους δραστήριους και καταξιωμένους πατρινούς επιχειρηματίες. Τον Θεόδωρο Δούρο.

Ερ.  Κύριε Δούρο, κατ’ αρχάς πιστεύετε ότι ο κορωνοϊός αλλάζει τον κόσμο μας;

Απ Απ’ ό,τι φαίνεται, ναι. Πρώτα απ’ όλα, έχει ήδη αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο επικοινωνούμε. Έχει ενισχύσει την digital επικοινωνία. Και προσωπικά για εμένα που μένω σπίτι μου είναι δύσκολο. Αλλά για τα παιδιά μας, διασκεδαστικό. Επικοινωνούν με φίλους και συμμαθητές και βρίσκουν δημιουργικούς τρόπους να περνούν τη μέρα τους, μέσα πάντα από το διαδίκτυο. Κάτι που δεν είναι εύκολο, ούτε για εμένα, ούτε για την σύζυγό μου. Κατά συνέπεια, βλέπω την πρώτη μεγάλη και σημαντική διαφορά που ήλθε στη ζωή μας: Την εξ αποστάσεως επικοινωνία και την digital επαφή των ανθρώπων. Και για να μιλήσω και για το κομμάτι που με αφορά, το επιχειρείν, όσο από αυτό θα καταφέρει να μείνει όρθιο θα κοιτάξει να προσαρμοστεί σε αυτό το νέο περιβάλλον και να ενισχύσει με τη σειρά του την digital δραστηριοποίησή του.

Ερ.  Μιας και ξεκινήσαμε με την καθημερινότητά μας, την κουβέντα μας, πως είναι το δικό σας 24ωρο αυτής της περιόδου;

Απ. Περιλαμβάνει πολλή δραστηριότητα με τις δύο κόρες μου και συμμετέχω δυνατά στα εξ αποστάσεως μαθήματά τους. Όμως αυτό που παλεύω να αποφύγω είναι να με πιάσει η… «υπνηλία» της καραντίνας. Μήπως στο τέλος αναπτυχθούν αντισώματα στην εγρήγορση στην οποία βρισκόμασταν πριν. Κάτι τέτοιο μου προκαλεί μεγάλη ανησυχία για όλους μας, διότι τότε τα πράγματα θα είναι πολύ πιο δύσκολα. Για αυτό και όσο μένω σπίτι δεν εφησυχάζω καθόλου. Είτε από το σπίτι, είτε από το γραφείο, φροντίζω να είμαι διαρκώς σε επικοινωνία με ανθρώπους της αγοράς, με κυβερνητικούς, με συνδικαλιστές, με ανθρώπους θεσμικούς. Μεταφέροντας τις σκέψεις και τις ανησυχίες μου και προσπαθώντας να συντονιστώ και να εναρμονιστώ σε αυτό το νέο και διαφορετικό περιβάλλον που θα ξημερώσει.

Ερ. Η σκέψη δηλαδή είναι επικεντρωμένη στο νέο που έρχεται;

Απ. Κάθε μέρα, στις 6 μ.μ., παρακολουθούμε, προσηλωμένοι, τις εξελίξεις στον κορωνοϊό, από το στόμα του καθηγητή κ. Τσιόδρα. Εγώ όμως θα ήθελα επίσης, αν όχι κάθε μέρα αλλά συχνά, να γίνεται και μια ενημέρωση αναφορικά με το κομμάτι της οικονομίας για την επόμενη μέρα. Διότι η οικονομία αφορά το σύνολο της κοινωνίας. Ο κορωνοϊός είναι το sos θέμα σαφώς, αλλά και η οικονομία εξίσου. Θα υπάρχουν δουλειές; Θα σταθεί η οικονομία; Πώς θα αντιδράσουμε; Υπάρχει σχέδιο; Θα ήθελα να έχω ενημέρωση για τις σκέψεις και τους σχεδιασμούς της Κυβέρνησης και σε αυτό το κομμάτι.

Ερ. Πριν λίγο είπατε ότι θέλετε ενημέρωση για το σχέδιο της επόμενης μέρας στην οικονομία. Τι είναι αυτό που περιμένετε να ακούσετε;

Απ. Βασικός στόχος πρέπει να είναι οι θέσεις εργασίας. Άρα η κυβέρνηση θα πρέπει να τις επιδοτήσει. Και να επιδοτήσει την ίδια την επιχείρηση, χωρίς δυσβάσταχτους όρους. Ήρθε η ώρα της αλληλεγγύης στους πολλούς. Διότι οι περιβόητοι «στρατηγικοί κακοπληρωτές» είναι και ήταν πάντα οι… ελάχιστοι. Μια μικρή μειοψηφία που υπήρχε και θα υπάρχει σε όλες τις κρίσεις. Αλλά είναι «στρατηγικός κακοπληρωτής» και εκείνος που δεν πληρώνει την Εφορία για να πληρώσει τους μισθούς στους εργαζόμενους; Και εκείνος που δεν πληρώνει τον ΕΝΦΙΑ, για να πληρώσει το ρεύμα στο σπίτι του; Όχι, δεν είναι. Και δεν είναι καιρός να επιχειρηματολογούμε με τέτοιες εκφράσεις. Και δεν μπορεί λοιπόν το σύνολο της κοινωνίας να την… πληρώνει εξ ονόματος μιας μειοψηφίας που εκμεταλλεύεται καταστάσεις. Ο ιδιωτικός τομέας σήκωσε το μεγάλο βάρος στην κρίση. Πλήρωσε τις υποχρεώσεις του. Έδωσε ό,τι ήταν να δώσει. Οι μικρομεσαίοι στάθηκαν όρθιοι στα χρόνια της κρίσης με πολλή προσπάθεια, θυσίες και αγωνία. Τώρα ήρθε η ώρα της πολιτείας. Ήρθε η ώρα των κρατών.

Όχι μόνο της χώρας μας, αλλά και της Ευρώπης και όλων των άλλων χωρών. Με ποιον τρόπο; Κάποιοι λένε να κοπεί χρήμα ή να υπάρξουν γενικευμένα κουρέματα ή πάγωμα χρεών. Εγώ δεν μπορώ να δω άλλον τρόπο. Δοσολογίες και ρυθμίσεις, επί της ουσίας απλώς μας… αγόρασαν χρόνο για να βγούμε από την προηγούμενη κρίση. Τώρα δεν υπάρχει τέτοιο περιθώριο. Απαιτούνται γενναίες αποφάσεις. Ούτε φυσικά μπορώ να δεχθώ αυτές τις επαναλαμβανόμενες, παρατεταμένες και τυποποιημένες νουθεσίες τύπου «Γίνε ανταγωνιστικός», «Γίνε καινοτόμος», «κάνε εκείνο», «κάνε τ’ άλλο», που συνηθίσαμε να ακούμε στα χρόνια της κρίσης και ειλικρινά έχω βαρεθεί να μου τα λένε. Ο άνθρωπος της αγοράς ξέρει πολύ καλά τι πρέπει να κάνει, αρκεί να έχει τις προϋποθέσεις που τα κράτη οφείλουν να εξασφαλίζουν. Ας αφήσουν αυτά, λοιπόν, κι ας επικεντρωθούν σε όσα έχουν χρέος να δώσουν, ως πολιτεία, στους πολλούς.

Ερ.  Λέτε και για την Ευρώπη…

Απ. Ναι. Γιατί προσφάτως μιλούσα με έναν Ιταλό προμηθευτή μου. Διέκρινα σε αυτόν περισσότερη αγανάκτηση. Διότι, ξέρετε, εμείς ξαναπεράσαμε κρίση και το αντιμετωπίζουμε με ψυχραιμία –δεν ξέρω για πόσο όμως– αλλά ένας Ιταλός είναι η πρώτη φορά που το ζει και εξοργίζεται. Η Ευρώπη και τα κράτη οφείλουν να αναθεωρήσουν. Ιδίως για τα κράτη που ταλαιπωρήθηκαν έντονα από τον κορωνοϊό. Πρέπει να καθίσουν στο τραπέζι κουβεντιάζοντας ένα νέο πλαίσιο.

Ερ. Για την Ελλάδα, κοινωνικά, τι φοβάστε;

Απ. Δεν θέλω να γίνουμε ζούγκλα. Είναι πολύ άδικο για τους Έλληνες και για την γενιά μας, ότι βγαίνουμε από μια κρίση με χίλιες θυσίες και πληγές και με το που πάμε να πάρουμε ανάσα ξαναμπαίνουμε σε ένα νέο σκοτεινό τούνελ. Είναι πολύ άδικο. Και περισσότερο φοβάμαι ότι επειδή αντέξαμε με πολύ υπομονή τόσα χρόνια, μέρος επιχειρηματιών και ανθρώπων της αγοράς μπορεί τώρα να πει: «Τα παρατάω. Δεν αντέχω άλλο!». Και αυτό θα είναι το χειρότερο. Γιατί θα είναι και ψυχολογικοί οι λόγοι. Με κίνδυνο να υπάρξουν κοινωνικές αναταραχές.