Για τη συμμετοχή του Υφυπουργείου Αθλητισμού στο εξαετές «Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Προστασία των Παιδιών από τη Σεξουαλική Κακοποίηση και Εκμετάλλευση», μίλησε στην Ολομέλεια της Βουλής ο Λευτέρης Αυγενάκης, κατά την κοινή συνεδρίαση των Διαρκών Επιτροπών Κοινωνικών Υποθέσεων, Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης, Μορφωτικών Υποθέσεων και της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Ισότητας, Νεολαίας και Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Το «Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Προστασία των Παιδιών από τη Σεξουαλική Κακοποίηση και Εκμετάλλευση», που παρουσιάστηκε, αποσκοπεί στη θεμελίωση της μηδενικής ανοχής από την κοινωνία, απέναντι στην σεξουαλική βία κατά των παιδιών και στην κινητοποίηση όλων των δυνάμεων για την εξάλειψη του φαινομένου, σε τρία επίπεδα:

* στη διευκόλυνση της καταγγελίας του εγκλήματος, για τον περιορισμό των δραστών και την έγκαιρη διάσωση των θυμάτων που συχνά υποφέρουν σιωπηλά επί χρόνια,
* στη μείωση των πραγματικών κρουσμάτων με αύξηση της διοικητικής και κοινωνικής επαγρύπνησης
* στην αναπροσαρμογή των θεσμικών διαδικασιών ώστε να λειτουργούν υποστηρικτικά προς το παιδί-θύμα και την οικογένειά του.

Για την επίτευξη των στρατηγικών στόχων του, εισάγονται 11 νέες πολιτικές και οργανώνονται δεκάδες μέτρα, στην κατεύθυνση της προστασίας των παιδιών. Το Υφυπουργείο Αθλητισμού μετέχει ενεργά σε 8 από τις 11 πολιτικές του Εθνικού Σχεδίου Δράσης, με 15 επιμέρους μέτρα και πρωτοβουλίες, πολλά από τα οποία έχουν ήδη προβλεφθεί και υλοποιούνται από καιρό, στο πλαίσιο της αντιμετώπισης της κακοποίησης και της κακοδιοίκησης στον αθλητισμό.

Σ’ αυτές τις 15 δράσεις αναφέρθηκε στην ομιλία του ο κ. Αυγενάκης:

1) Έλεγχος του προσωπικού των Φορέων Παροχής Υπηρεσιών Αθλητισμού, Πολιτισμού και Ψυχαγωγίας – Πλαίσιο ελέγχου εργαζομένων και εθελοντών – Ειδικό Ποινικό Μητρώο για αδικήματα σεξουαλικής βίας κατά ανηλίκων στα αθλητικά σωματεία και φορείς.

Θεσπίζεται η υποχρέωση όλων των φορέων παροχής υπηρεσιών αθλητισμού, του Δημοσίου και Ιδιωτικού τομέα, που έρχονται σε επαφή με παιδιά/αθλητές, να κάνουν προληπτικό έλεγχο του απασχολούμενου σε αυτούς ανθρώπινου δυναμικού (επαγγελματίες και εθελοντές). Αφορά τα εγγεγραμμένα αθλητικά σωματεία στο Μητρώο του Υφυπουργείο Αθλητισμού και στους εποπτευόμενους από το Υφυπουργείο Αθλητισμού αθλητικούς φορείς (Αθλητικές Ομοσπονδίες, ΕΑΚ), καθώς και σε όλους τους εγγεγραμμένους στο Μητρώο Εθελοντών του Υφυπουργείου Αθλητισμού, για τη μη πρότερη διάπραξη αδικημάτων σεξουαλικής βίας κατά ανηλίκων (μέσω της κατάθεσης του Ειδικού Ποινικού Μητρώου για αυτά τα αδικήματα).

Με το ίδιο νομοθέτημα θα προβλέπονται και οι διαδικασίες ελέγχου τήρησης του προληπτικού αυτού ελέγχου, της αδιάλειπτης επικαιροποίησης του σχετικού αρχείου σε κάθε φορέα καθώς και οι κυρώσεις που θα προβλέπονται για τους φορείς σε περιπτώσεις μη συμμόρφωσής τους.

Στο Υφυπουργείο Αθλητισμού έχει ήδη προβλεφθεί η σύσταση Κλιμακίου Εσωτερικού Ελέγχου, στο πλαίσιο των 13 μέτρων για την αντιμετώπιση της κακοδιοίκησης, που εξαγγέλθηκαν πέρσι, το οποίο έχει αρμοδιότητα να κάνει αιφνιδιαστικούς ελέγχους σε σωματεία και Ομοσπονδίες. Επίσης, στον τελευταίο αθλητικό νόμο (4908/2022), όπου θεσπίζεται οργανωμένο πλαίσιο για τον εθελοντισμό, έχει ήδη προβλεφθεί ώστε οι εθελοντές, που θα εγγράφονται στο Εθνικό Δίκτυο Αθλητικών Εθελοντών, να προσκομίζουν Ειδικό Ποινικό Μητρώο.

2) Μητρώο Αθλητικών Φορέων

Το Μητρώο Αθλητικών Φορέων περιλαμβάνει την πλήρη ψηφιακή καταγραφή του συνόλου των αθλητικών φορέων και των δραστηριοτήτων τους. Ήδη για 3η χρονιά λειτουργεί το Μητρώο Αθλητικών Σωματείων με τη νομιμοποίηση των ερασιτεχνικών σωματείων που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας. Περισσότερα από 6.500 αθλητικά σωματεία προσήλθαν και εγγράφηκαν στο Μητρώο.

3) Μητρώο Προπονητών

Το Μητρώο Προπονητών περιλαμβάνει την πλήρη ψηφιακή καταγραφή του συνόλου των προπονητών όλων των αθλημάτων στη χώρα και συνιστά την επίσημη πηγή πληροφόρησης για τους νομίμως εξασκούντες το επάγγελμα του προπονητή στην Ελλάδα, ώστε άπαντες να γνωρίζουν ποιοι και με ποια προσόντα τους προπονούν.

4) Πιστοποιημένο κλειστό επιμορφωτικό πρόγραμμα του ΙΝΕΠ/ΕΚΔΔΑ «Μεταρρύθμιση Δημόσιου Τομέα»

Το Υφυπουργείο Αθλητισμού, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Επιμόρφωσης (ΙΝ.ΕΠ.) του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης (Ε.Κ.Δ.Δ.Α.), υλοποιεί εκπαιδευτικό πρόγραμμα που απευθύνεται σε άτομα, τα οποία έχουν ως κύριο αντικείμενο την εκπαίδευση ανηλίκων και ιδίως σε όσους ασχολούνται με θέματα φροντίδας, προστασίας, επιμέλειας, αρωγής, εκπαίδευσης, συμβουλευτικής, ποινικής μεταχείρισης και ένταξης ανηλίκων.

Το πρόγραμμα απευθύνεται στους υπαλλήλους και στα στελέχη των Εθνικών Αθλητικών Ομοσπονδιών, των Εθνικών Αθλητικών Κέντρων και της Γενικής Γραμματείας Αθλητισμού. Εκπαιδεύει τους συμμετέχοντες σε συγκεκριμένες θεματικές ενότητες και παρέχει κατευθύνσεις και οδηγίες για την πρόληψη και αντιμετώπιση των θεμάτων παραβίασης των δικαιωμάτων του παιδιού.

5) Διαδικτυακή επιμόρφωση διοικητικών στελεχών αθλητικών σωματείων

Το Υφυπουργείο Αθλητισμού, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, διοργάνωσε ήδη διαδικτυακό κύκλο σεμιναρίων για την επιμόρφωση των στελεχών των αθλητικών φορέων. Στόχος ήταν η ενημέρωση και η εκπαίδευση των αθλητικών στελεχών προκειμένου να διαχειριστούν και να ανταπεξέλθουν με επάρκεια στην αντιμετώπιση φαινομένων παρενόχλησης και κακοποίησης στο αθλητικό περιβάλλον. Τα σεμινάρια, τα οποία εμπεριείχαν επιπλέον και μαθήματα οικονομικής διαχείρισης, μάνατζμεντ, αθλητικού μάρκετινγκ, ανθρώπινου δυναμικού, σχεδιασμού αθλητικών εκδηλώσεων, περιβαλλοντικής βιωσιμότητας, νομικών ζητημάτων και υποχρεώσεων σωματείων, είχαν εξαιρετικά μεγάλη ανταπόκριση, με πάνω από 4.000 αθλητικά στελέχη να τα παρακολουθούν επί 4 ώρες ανά συνεδρία.

6) Αθλητικός Συνήγορος

Έχει ήδη εξαγγελθεί στο πλέγμα των 13 μέτρων που ανακοινώθηκαν πέρυσι για την αντιμετώπιση των φαινομένων κακοδιοίκησης στον αθλητισμό. Αποτελεί θεσμό διαμεσολάβησης μεταξύ της αθλητικής οικογένειας, συμπεριλαμβανομένων των αθλητών, γονέων, προπονητών, διαιτητών, παραγόντων, αθλητικών φορέων κλπ. και του Υφυπουργείου Αθλητισμού. Σκοπός είναι η αποτελεσματική ενημέρωση και καθοδήγηση σχετικά με τους υποστηρικτικούς φορείς στους οποίους πρέπει να απευθυνθεί για θέματα που αφορούν σε όλους τους τομείς του αθλητισμού εκ των οποίων και η παρενόχληση και κακοποίηση των αθλητών.

7) Κώδικες Ακεραιότητας στο χώρο του αθλητισμού

Ένα ακόμα από τα 13 μέτρα για την αντιμετώπιση των φαινομένων κακοδιοίκησης στον αθλητισμό, με υποχρεωτική δημιουργία και επικαιροποίηση των Κωδίκων Ακεραιότητας, Δεοντολογίας αλλά και των Πειθαρχικών Κωδίκων και την πιστή εφαρμογή τους. Σκοπός η διασφάλιση της νομικά και ηθικά ορθής λειτουργιάς των αθλητικών φορέων μέσα από την τήρηση από τις αθλητικές Ομοσπονδίες και Ενώσεις των δεοντολογικών αρχών και διεθνών προτύπων για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των αθλητών και των λοιπών φορέων του αθλητισμού, εναρμονισμένοι με τον Κώδικα Δεοντολογίας της ΔΟΕ, με βάση τις αξίες και τις αρχές που κατοχυρώνονται στον Ολυμπιακό Χάρτη και τον Κώδικα της αντίστοιχης Διεθνούς Ομοσπονδίας.

8) Αποστολή υποστηρικτικού και ενημερωτικού υλικού του προγράμματος «START TO TALK»

Το Συμβούλιο της Ευρώπης σε κοινό πρόγραμμα με την Ευρωπαϊκή Ένωση σχεδίασε το πρόγραμμα «Η Προστασία των Παιδιών στον Αθλητισμο / Child Safeguarding in Sport», στο πλαίσιο του οποίου συντάχθηκε Εκπαιδευτικό Εγχειρίδιο «TRAINING KIT – StartToTalk / Σπάσε τη Σιωπή- Μίλησε, μην ανέχεσαι», ως μέρος του έργου ProSafe Sport+: «Τερματισμός της σεξουαλικής παρενόχλησης και κακοποίησης παιδιών στον αθλητισμό».

Το Υφυπουργείο Αθλητισμού υλοποιεί το συγκεκριμένο πρόγραμμα σε αθλητικούς φορείς, κοινοποιώντας το εκπαιδευτικό και ενημερωτικό υλικό. Στόχος είναι η ευαισθητοποίηση και η εκπαίδευση των ανθρώπων που έρχονται σε επαφή με παιδιά, με σκοπό την αποτροπή και την έγκαιρη αντίδραση τους σε καταστάσεις σεξουαλικής παρενόχλησης και κακοποίησης στον αθλητισμό. Άλλωστε, από Ημερίδα του Υφυπουργείου Αθλητισμού (Ιανουάριος 2021) για το Πρόγραμμα αυτό ξεκίνησε και το ελληνικό #Metoo, όταν η Ολυμπιονίκης Σοφία Μπεκατώρου αποκάλυψε τη σεξουαλική κακοποίηση που είχε υποστεί.

9) Καμπάνια μέσω των social media για την πρόληψη της βίας / κακοποίησης, της διαφθοράς και του ντόπινγκ στον αθλητισμό

Έχει ήδη υλοποιηθεί η καμπάνια ενημέρωσης μέσω των κοινωνικών δικτύων και της τηλεόρασης με βιντεομηνύματα για την προώθηση του αθλητικού ιδεώδους, καθώς και την πρόληψη βίας, διαφθοράς και ντόπινγκ μέσω μιας σειράς μηνυμάτων από διακεκριμένους αθλητές με έμφαση στη σημασία της πρόληψης του φαινομένου. Οι δράσεις αυτές είχαν ενταχθεί στα 13 μέτρα για την αντιμετώπιση των φαινομένων κακοδιοίκησης στον αθλητισμό.

10) Συμβουλευτική Γραμμή Υποστήριξης

Το Υφυπουργείο Αθλητισμού σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Δημογραφικής και Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων ενισχύουν την ήδη υπάρχουσα γραμμή SOS 15900 προκειμένου να υποστηρίζει και αθλητές που υφίστανται οποιουδήποτε είδους κακοποίηση. Η 24ωρη τηλεφωνική γραμμή SOS 15900 δίνει τη δυνατότητα επικοινωνίας του πολίτη/αθλητή για παροχή άμεσης υποστήριξης και καθοδήγησης καθώς και για άμεση κινητοποίηση για την αντιμετώπιση ενδεχόμενου κινδύνου. Είναι πάντα σε λειτουργία και έτοιμη να υποστηρίξει άτομα-θύματα που θέλουν να σπάσουν τον κύκλο βίας. Έχει ήδη υπογραφεί Μνημόνιο Συνεργασίας με τη Γενική Γραμματεία Δημογραφικής και Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των φύλων του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και αναμένεται η υλοποίηση επιπλέον δράσεων ευαισθητοποίησης της αθλητικής οικογένειας.

11) Ψηφιακό Κέντρο Υποστήριξης Αθλητισμού (HELP DESK)

Στο πλαίσιο των 13 μέτρων για την αντιμετώπιση φαινομένων κακοδιοίκησης, έχει ήδη επιτευχθεί η δημιουργία ηλεκτρονικής υπηρεσίας. Καλύπτει τη διαδικασία υποβολής και διεκπεραίωσης αιτημάτων, την αναζήτηση πληροφοριών καθώς και ερωτήματα αθλητών, αθλητικών φορέων και γενικότερα του κοινού, και, εν συνεχεία, δίνει απαντήσεις για την επίλυση διαδικαστικών, λειτουργικών, θεσμικών, νομικών, υπηρεσιακών και λοιπών ζητημάτων που άπτονται των αρμοδιοτήτων του Υφυπουργείου Αθλητισμού.

12) Υποχρεωτική απασχόληση ψυχολόγου σε όλες τις Εθνικές Αθλητικές Ομοσπονδίες

Το Υφυπουργείο Αθλητισμού θέσπισε την υποχρεωτική απασχόληση ψυχολόγου σε όλες τις Εθνικές Αθλητικές Ομοσπονδίες. Η συνεργασία του αθλητικού ψυχολόγου με τον αθλητή δομείται στις σχέσεις εμπιστοσύνης και απόλυτης εχεμύθειας και από τις δύο πλευρές. Σκοπός της πολιτικής είναι η ικανοποίηση των αναγκών του αθλητή καθώς και η παροχή υποστήριξης και ενθάρρυνσής του.

13) Στρατηγικό σχέδιο ενίσχυσης της ακεραιότητας και καταπολέμησης της διαφθοράς στον τομέα του αθλητισμού

Έχει ήδη ξεκινήσει συνεργασία με την Εθνική Αρχή Διαφάνειας για την εκπόνηση Στρατηγικού Σχεδίου Ενίσχυσης της Ακεραιότητας και Καταπολέμησης της Διαφθοράς στον τομέα του Αθλητισμού (ΣΣΕΑΚΔΑ). Έχουν συγκροτηθεί Ομάδες Εργασίας με υποομάδες 6 πυλώνων:
– Χρηστή Διακυβέρνηση,
– Αντιντόπινγκ,
– Καταπολέμηση της χειραγώγησης αγώνων,
– Καταπολέμηση των φαινομένων βίας στον αθλητισμό,
– Καταπολέμηση Πρακτικών εκφοβισμού και παρενόχλησης
– Δράσεις εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης.

Στόχος είναι η συστηματική καταγραφή όλων των δράσεων και πρωτοβουλιών κατά της διαφθοράς, οι οποίες έχουν αναληφθεί ή πρόκειται να αναληφθούν στο άμεσο μέλλον από το Υφυπουργείο Αθλητισμού, καθώς και η συγκέντρωση και επεξεργασία των απαιτούμενων πληροφοριών για την κατάρτιση Στρατηγικής Ενίσχυσης της Ακεραιότητας στον τομέα του Αθλητισμού.

14) Ινστιτούτο Επιμόρφωσης Αθλητικών Στελεχών (ΙΕΑΣ)

Το Ινστιτούτο Επιμόρφωσης Αθλητικών Στελεχών συμπεριλαμβάνεται επίσης στο ανακοινωθέν πλέγμα των 13 πρωτοβουλιών, για την αντιμετώπιση της κακοδιοίκησης και της κακοδιαχείρισης, την καταπολέμηση φαινομένων κατάχρησης εξουσίας, σεξουαλικής βίας και κακοποίησης στον αθλητισμό. Συστάθηκε το Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου και εκκρεμούν λεπτομέρειες ώστε να τεθεί σε λειτουργία, σε συνεργασία με την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας και το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, με έδρα την Αρχαία Ολυμπία. Σκοπός του η διαρκής επιμόρφωση των διοικητικών στελεχών, που μετέχουν σε αθλητικούς φορείς, οργανισμούς και σωματεία, όλων των βαθμίδων και η διάδοση και εφαρμογή των αρχών της σύγχρονης διοίκησης στον ερασιτεχνικό αθλητισμό.

15) Μνημόνια συνεργασίας του Υφυπουργείου Αθλητισμού με υποστηρικτικούς φορείς

Στόχος η αντιμετώπιση της βίας, της σεξουαλικής παρενόχλησής και εκφοβισμού μεταξύ παιδιών, αλλά και από ενήλικα άτομα, μέσω της υλοποίησης κοινών δράσεων που αφορούν στην ευαισθητοποίηση του πληθυσμού και στην πρόληψη τέτοιων φαινομένων. Ο Υφυπουργός Αθλητισμού έχει ήδη υπογράψει σχετικά Μνημόνια Συνεργασίας με:
* Κέντρο Μέριμνας Οικογένειας και Παιδιού. για την καταπολέμηση του φαινομένου του εκφοβισμού (bullying)
* Το Χαμόγελο του Παιδιού, για θέματα παιδικής κακοποίησης – παραμέλησης, οικονομικής και σεξουαλικής εκμετάλλευσης και εξαφανίσεων
* Γενική Γραμματεία Δημογραφικής και Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων
* Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό.